Osmanlı Devleti’nin yönetimi monarşi idi. Padişahın ağzından çıkan her söz yasa sayılırdı. Halk yönetimin dışında, korkak, kuşkulu, çekingen ve sindirilmiş, padişah neyi buyuruyorsa onu yapıyordu. Halkın hiçbir şeyde söz hakkı yoklu. Mithat Paşa, Namık Kemal... gibi aydınlar halkın yönetime katılması için çok çalışmışlar fakat tam başarı sağlayamamışlardı.
Mustafa Kemal Paşa, bu yönetimin bozukluğunu, halkın büyük baskılar altında ezildiğini biliyordu. Bu konuda tasarıları vardı. Ülkeyi bu yönetim şeklinden kurtarmak, halka dayalı bir yönetim kurmak istiyordu. O, bir cumhuriyet aşığı idi. Gençlik yıllarından beri memlekette cumhuriyet yönetimini kurmayı düşünüyordu. Öyle ki Sultan Vahdettin’e bile "Cumhuriyetçi,, olarak tanıtılmıştı. Kurtuluş Savaşı zaferle sonuçlanıp Anadolu düşmanlardan temizlenince Atatürk, hazırlıkları uygulama safhasına koymaya başladı. 1 Kasım 1922’de saltanat kaldırıldı. TBMM padişah olmadan memleketi en iyi şekilde yönetmişti. Bu deneme halkın olgunluğunu ispat etti. 29 Ekim 1923 günü 20.30’da Türkiye’nin yeni yönetimi Cumhuriyet olarak kabul edildi.
 
Cumhuriyet demokrasiye dayanan bir halk yönetimidir. Demokrasi ise halkın halk tarafından, halk için idaresidir. Eski Yunanca’da "demos" halk "kratein" idare kelimelerinden yapılamış "demokratia" sözünden gelir.
Cumhuriyet, bir halk idaresi şeklidir. Bu idarede egemenlik kayıtsız şartsız milletindir. Millet bu hakkını seçtiği temsilciler aracılığı ile kullanır. Bu hakkı, millet adına şahısları ve organları Anayasa belirtir. Bunlar Cumhurbaşkanı, TBMM, Bakanlar Kurulu ve bağımsız mahkemelerdir.

Atatürk ilkelerinin en büyüğü ve temeli "Cumhuriyetçilik,, ilkesidir. Çünkü cumhuriyet yönetimi olmadan öteki ilkeleri uygulamak mümkün değildir. Bu nedenle büyük Atatürk, cumhuriyet yönetimini" sarsacak, onun yıkılmasına yol açacak tüm tehlikelere karşı gereken önlemleri almıştır. Türk İnkılabı ya da Atatürk İnkılapları dediğimiz bütün gelişmeler Cumhuriyetin korunmasına, yüceltilmesine yöneliktir.